Na een tijdje draaien op de default waardes ben ik vorige week begonnen met het overklokken van mijn PC. Het heeft wat voeten in de aarde gehad, maar dit is mijn verhaal.

Mijn default config bestaat uit het volgende:
- XFX Geforce 6600 GT 128Mb,2xDVI, TVo,PCI-E, Retail
- Asus A8N-SLI Dlx, S939, nForce4, 2xGLAN, FW, PCI-E
- AMD Athlon 64 3000+ (1800 MHz)
- Corsair TWINX 4000, 2x512Mb DDR, 500Mhz, CL344

Als eerste mijn videokaart, want dat was het makkelijkste verhaal. Standaard draait de GPU (in 3D mode) op 500MHz en het geheugen op 1000MHz. Met het downloaden van coolbits bij Guru3D heb ik beide waarden overklokbaar vanuit het nVidia config scherm gemaakt, en de optimale waardes automatisch laten testen. Ik kwam uit op 579 / 1100.

Na wat testen bleek dit in de meeste games prima te lopen, maar in Medal of Honor: Pacific Assault kreeg ik allerlei groene vlakken te zien, en na wat verder testen bleek dat een probleem met de GPU. Op 550 MHz werk het als een zonnetje. Het geheugen bleek echter veel verder te overklokken, en gaf pas op 1200 MHz wat tekenen van problemen. Uiteindelijk heb ik als voorzichtig en stabiel compromis maar 1150 MHz aangehouden.

Het moederbord bleek een wat lastiger verhaal, ten eerste vanwege wat BIOS issues. Ik besloot voor het overklokken de verste BIOS versie te flashen, omdat dat meestal de beste resultaten geeft. Na versie 1003 voor 1006 te hebben verruild, ging het alleen bergafwaards. BIOS waarden werden na reboots mysterieus op default waarden (of juist iets anders) gezet, waardoor ik regelmatig onverwachts met een lager geklokte CPU en geheugenbus bleef zitten.

Ik besloot versie 1003 terug te zetten met de ASUS Update uitlity onder Windows, maar toen haalde versie 1006 zijn laatste streek uit. Na een spontane reboot bleek mijn Windows XP installatie niet meer te booten, en alle pogingen tot reanimatie liepen op niets uit. Na de installatie van een spare harddisk bleek een deel van mijn harde schijf corrup te zijn. Na het redden wat er te redden viel zat er dus niets anders op dan een schone install. Met een flash tool onder DOS vanaf een floppy disk (Ja, die dingen zijn echt nog zinvol!) heb ik 1006 genadeloos gefragged en vervangen door oude, vertrouwde 1003. Dit was overigens ook de reden waarom ik woensdag er niet was: ik had effe helemaal geen zin om maar iets met computers te doen, dus ook niet de herinstallatie of een spel spelen.

Nieuwe ronde, nieuwe kansen! Na een verse Windows XP install begon het spel opnieuw. Ik heb een tijdje met het tooltje nTune van nVidia gewerkt, wat het toelaat onder Windows verschillende bussnelheden aan te passen op nForce moederborden, die je normaal in het BIOS instelt en waarvoor je moet rebooten, maar besloot toch (mede vanwege eerdere ervaringen met low lever hardware programma's onder Windows *kuch kuch*) om maar traditioneel via het BIOS te gaan werken.

Ik had bewust deze CPU en dit geheugen gekocht om flink te overklokken. Het geheugen is bedoeld om op 500 MHz werken, 20% sneller dan de standaard snelheid van de geheugenbus van de Athlon 64. Bovendien is de CPU het "traagste" model van dit type: de Winchester core, wat plenty ruimte overlaat om te kunnen overklokken.

Een kenner weet dat een CPU niet voor een bepaalde snelheid gebakken wordt, maar dat de uiteindelijke gebakken CPU's worden gestest op kwaliteit na de productie, en dan een stempel opgedrukt krijgt van wat de minimaal te verwachten prestatie is. De beste exemplaren krijgen de hoogste snelheid, de niet iets slechtere een iets lagere snelheid, en ga zo maar door. Naarmate de productie van een CPU langer draait, wordt de kwaliteit steeds beter, waardoor ook de "slechtste" exemplaren hoge snelheden aankunnen. Om echter de markt van zowel snelle als langzame CPU's te voorzien, worden er veel CPU's ver onder hun maximale kunnen verkocht. Kortom, mijn CPU draait op 1800 MHz, maar kan technisch makkelijk 2400 MHz aan.

Een CPU werkt alleen intern op (in mijn geval) 1800 MHz. Naar de buitenwereld communiceert hij veel trager. De Athlon 64 gebruikt hiervoor een HyperTransport (HT) bus, die op 1 GHz draait. De omschakeling tussen de snelheid van de CPU en de HT bus wordt bepaald door 3 waardes: de CPU multiplier, de FrontSide Bus (FSB) snelheid en de HT bus multiplier. De FSB is standaard 200 MHz, en de multiplier van mijn CPU is 9 en de HT bus multiplier is standaard 5. Door het vermenigvuldigen van de FSB met de juiste multiplier kom je dus aan de snelheden van de onderdelen.

AMD heeft de CPU multiplier van de Athlon 64 vastgezet in de CPU, dus die kan ik helaas niet veranderen. Als dat wel kon, had het namelijk weinig zin om nog 3000+ CPU's verkopen, want iedereen zou ze toch sneller gaan laten draaien. (NB: Gunnie zijn bridge truuk maakte het op de Athlon XP dus wel mogelijk om deze multiplier te veranderen, maar dergelijke truuks zijn op de Athlon 64 helaas niet meer mogelijk). De echte tweaker laat zich door een vaste multiplier echter niet afschrikken en gaat sleutelen aan het andere deel van de vergelijking: de FSB snelheid.

Sleutelen aan de FSB is echter niet zonder gevolgen: vrijwel alle onderdelen in je computer zijn aan deze snelheid gekoppeld, zowel je geheugen als alles via de PCI bus en de HT bus. Gelukkig ondersteunt het BIOS van mijn moederbord het om de HT multiplier aan te passen, en kan ik mijn PCI bus los koppelen van de FSB snelheid, waardoor uiteindelijk alleen mijn geheugen en mijn CPU de bottleneck vormen. Vandaar dus dat is speciaal dit moederbord heb uitgekozen voor deze mogelijkheden, en vandaar dat ik deze CPU en dit (relatief dure) geheugen heb gekocht.

Na deze lange uitleg dan hier de resultaten. Voorlopig heb ik de FSB op 250 MHz draaien met een HT multiplier van 4, waardoor het geheugen op 250 MHz DDR (500 MHz effectief: DDR = Double Data rate, dus 2 keer de snelheid) draait, 20 % meer dan standaard. Mijn CPU draait op 2250 MHz, 50 MHz meer dan een AMD Athlon 64 3500+ en 25% meer dan de standaard snelheid. Ik weet dat ik nog verder kan, zeker m.b.t. de CPU, maar ben nog wat specifieke dingen aan het uitzoeken in het BIOS. Ik denk namelijk een truukje gevonden te hebben om een kunstmatige FSB : geheugenbus multiplier in het leven te roepen, waardoor mijn geheugen nog minder de bottle neck wordt en mijn CPU wellicht voorbij de 2500 MHz te tillen is.

Meer hierover later, inclusief screenies ...

hehehe

overklokpogingen, -mislukkingen en -successen.

het leven van een AAO speler gaat niet over rozen

Ja best leuk, maar wat ik mij afvraag, merk je met een systeem van die specificaties er iets van, kan best inkomen dat je met een oud systeem door middel van overklokken, nog een tijdje mee kan. maar echt een verschil tijdens gamen ???? ben niet overtuigd

Het gaat grotendeels om de kick van het overklokken: je koopt een goedkope processor en je laat het net zo snel draaien als een duurdere. En er zijn zat mensen die een 3500+ kopen terwijl ze genoeg zouden hebben aan een 3000+, en dat lijkt normaler dan wat ik doe, terwijl het mij een stuk minder geld kost. Overklokken is niet voor iedereen, maar voor de enthousiasteling is het leuk en kan het wel degelijk extra performance opleveren, of je die nou nodig hebt of niet.

Met het overklokken van een videokaart bereik je in ieder geval vaak veel meer dan met het overklokken van een CPU op het gebied van FPS. Ik zal, als ik eens zin / tijd hebben wat gaan benchmarken met de standaard config en de maximale overklok van CPU, van videokaart en van de combinatie onder 3DMark, dan kun je zelf een oordeel vormen.

Edit:
Sowieso kan je een discusie houden over welke performance werkelijk zinvol / nodig is. Vaak zit je langer te wachten vanwege een trage harde schijf, langzaame internetverbinding of te weining geheugen dan vanwege een trage CPU. En met videokaarten is het ook vaak de vraag wat 'mooi genoeg' is. Maar dat zijn uiteindelijk hele andere discussies dan waar het hier om gaat.

Hier gaat het om hobbyen met hardware, ongeacht het nut ervan. Zie het als mensen die hun auto tunen zonder ooit de topsnelheid te mogen rijden, of mensen met een heftige geluidsinstallatie die nooit voluit aan staat. Zonde van tijd, moeite en geld voor de een, veel lol voor de ander.

ja lijkt mij een eerlijk antwoord

Ik ben de duimschroeven nu echt aan het aandraaien, met mooie resultaten tot gevolg.

Ik heb inderdaad een memory / FSB diverder gevonden, door de max memory frequenty lager te zetten, zie http://www.hardocp.com/article.html?art=NzAzLDI=

The DRAM Configuration submenu contains all available memory options for configuration of speed and internal memory timings. The Max Memclock (MHz) option controls the operation speed of the system memory through the use of ratios based on the current value configured for the CPU Frequency setting within the JumperFree Configuration submenu. The memory ratios are set as follows, with the ratio listed as DDR FSB:CPU FSB, with all ratios assuming a based CPU clock speed of 200MHz: DDR200 is 1:2; DDR266 is 2:3; DDR333 is 5:6; DDR400 is 1:1; DDR466 is 7:6; DDR500 is 5:4; DDR533 is 4:3; DDR550 is 11:8; and 600 MHz is 3:2.

Ik heb hier wat mee gespeeld en kon mijn CPU tot een snelheid van 2700 MHz gewoon booten. Ik wil echter eerst kijken hoever ik het geheugen kan krijgen voordat ik het maximale uit mijn CPU ga persen en heb de Max memory speed terug gezet naar 400 MHz, waardoor er een 1:1 divider is tussen FSB en mem speed. Ik heb het voltage van het geheugen op 2,9 Volt gezet, het maximum dat toegestaan is op deze reepjes, en ben doorgegaan met de FSB verhogen. Op een FSB van 275 MHz wilde de HT bus niet meer werken (op een snelheid van 1100 met een multiplier van 4), maar nadat de HT multiplier is teruggezet naar 3 kon ik de FSB weer verder opschroeven. Ik zit nu op 285 MHz en krijg belachelijk hoge scores met SiSoft Sandra voor Memory Bandwith. 3DMark03 draait nu en ik ben benieuwd.

Later meer ...

yup je kan er inderdaad lekker mee bezig wezen, dat url,tje van je probeer ik uiteraard nog een keer dutch.

hieronder een uitdraaitje van de gunz zijn rig, is gepost op performance test
van Passmark.
even ter verklaring de bovenste "asus KT880 Gunnie's"is uiteraard de mijne met als ref. niet echt de minste. de onderste is weer mijn rig, nog steeds met de AMD athlon 2500XP (dat semperon is een vuiligheidtje van het bruggen painten)

/mental note: go safe some money for a X800 XT ( damm dat ding loopt hard) deze + mijn crappy HD,s trekken heel de test uit zijn fatsoen.

maar als je kijkt naar die andere 9800PRO en de geOCed van mij zie je toch wel wat verschil



nu nog eens een keer een progie om die screenies kleiner te maken....

Voorlopig ben ik even klaar met tweaken. Met een FSB van 290 MHz haalt mijn CPU uiteindelijk ruim 2.6 GHz. Boven deze snelheid begon een combinatie van CPU, geheugen en moederbord niet meer blij te zijn met mij, ernstig protesterend met blauwe schermen. Ik heb wat benchmarks gedraaid en kom tot de volgende vrolijke resultaten:

CPU-Z: CPU tab

CPU-Z: Memory tab

Video Card Clock Speed settings in de nVidia settings

SiSoft Sandra CPU Benchmark

SiSoft Sandra CPU Multimedia Benchmark

SiSoft Sandra Memory Bandwidth Benchmark

SiSoft Sandra Cache & Memory Benchmark

3DMark03

3DMark05

PassMark

WOOT!

Ik zal binnenkort ook eens 3DMark benchen op standaard snelheden, maar ga vannacht mijn PC lekker laten zweten, om te testen of hij werkelijk zo stabiel is als dat die nu lijkt te zijn.

passmark.
eeh dutch kunnen we die van ons 2 eens aan elkaar knopen?

er staan al 2 baseline,s van mij op hun site